Nawoord – Het ERS is meer dan alleen UOM
Het ERM luik van het ERS brengt nog meer inzicht
De analyse van de maatschappelijke ontwikkeling over een voldoende lang tijdperk, het onderkennen van de gelaagdheid van het maatschappelijke bestel, de vaststelling van de essentiële functies van elke economische entiteit, en de keuze om de beschrijving / de schematische weergave van dat bestel niet te laten uitgaan van een ideologie maar van de inventarisatie van alle stromen die zich in dat bestel voordoen heeft in eerste instantie geleid tot de opstelling van het universeel ondernemingsmodel (UOM). De tekst op deze website is een ingekorte weergave ervan.
Het UOM is een algemeen geldig micro-economisch model waarbij alle mogelijke types en soorten economische entiteiten die men courant in de dagelijkse omgangstaal onderscheidt herleid worden tot variaties op één enkel basisconcept. Het UOM is het micro-economische luik van het economische realiteit systeem (ERS).
Het reflecteren over de ontwikkeling van samenlevingen heeft ook geleid tot het inzicht dat, noch het individuele streven naar vooruitgang alleen, noch de solidariteit binnen een groep behorend tot hetzelfde ‘huis’ alleen, de verdienste kunnen opeisen van het hoge welvaart- en welzijnsniveau dat bereikt is in de huidige hoogtechnologische samenlevingen. Het is slechts door ze complementair en in een dynamisch evenwicht te laten functioneren dat een dergelijk hoog niveau bereikt is kunnen worden. Tegelijk is echter een grote en nog steeds groeiende ongelijkheid ontstaan binnen de samenlevingen, én is duidelijk geworden dat de ecologische basis waarop alles stoelt gebruikt is op een niets ontziende manier waardoor het begin van blijvende ontwrichting is ingezet.
Voor de ecologische destructie is de discussie nog niet uitgewoed over wie de zwaarste schuld daarin treft en wie welke stappen moet ondernemen om het tij te keren. Dat alle economische spelers er een inspanning voor zullen moeten leveren is al duidelijk af te lezen uit het UOM want elke economische entiteit maakt gebruik van stromen uit de natuur en zadelt die op met afvalstromen; dat ze het gezamenlijk en in overleg zullen moeten doen volgt uit het feit dat het maatschappelijke bestel één groot kluwen is en dat doorschuiven van het probleem van één soort knooppunten in dat web naar een andere categorie niets oplost.
Het ecologische deficit is hét probleem waaraan bij voorrang moet worden gewerkt want als de sokkel inzakt maakt het niet uit hoe goed of hoe schoon het monument is dat erop staat.
Het andere probleem van de steeds grotere ongelijkheid is ontstaan uit het feit dat het evenwicht tussen individueel streven en solidariteit binnen de groep uit controle is geraakt door zwak en onvooruitziend optreden van de politieke machthebbers aan het hoofd van verschillende ‘huizen’. Ze hebben hun macht en controle uit handen gegeven door het gemak dat de op winst gefocuste (grote) economische entiteiten hen voorgespiegeld hebben om hun middelen voor de solidariteitsopdrachten te verwerven.
Dat de politieke machthebbers zich, om dat tij te keren, niet mogen blijven blindstaren op alleen in geld uitgedrukte vooruitgang (winst) maar zich moeten gaan concentreren op het stoppen van de huidige ontsporende financiële stromen en streven naar een bestel waarin de zo gelijkmatig mogelijke doorstroming van goederen, diensten, en geld over alle gezinshuishoudingen de voorrang krijgt wordt verduidelijkt in het macro-economische luik van het economische realiteit systeem (ERS).
Dat luik, met als naam economische realiteit model (ERM), geeft ook weer op basis van dezelfde stromen als in het UOM het totaalbeeld van een bestel op het niveau van een overkoepelend ‘huis’. In die set van stromenschema’s is duidelijk het gevaar te zien dat het ontsporen van de geldlaag, die als een appelsienschil om de fysieke economie heen zit, leidt tot een situatie waarbij de schil de vrucht loslaat en zowel schil als vrucht er aan ten onder gaan.
Een korte versie van het ERM-luik is op deze website niet te lezen omdat het, mede door de uitgebreide set schema’s, te omvangrijk is om langs deze weg te verspreiden. Ik hoop dat met het UOM gedeelte uw interesse gewekt is voor het perspectief dat de stromenbenadering biedt.